Stanowisko obrony wejścia i zapola (1937)

Posted on Posted in Fortyfikacje niemieckie
Opracował: Franz Aufmann
Część I
Fot. 01. Strzelnica obrony wejścia i zapola schronu odcinka obrony „Groß Karzenburg” Pozycji Pomorskiej.
Fot. 02. Szkoleniowe stanowisko obrony wejścia i zapola dla ręcznego karabinu maszynowego na lekkiej podstawie fortecznej.
Fot. 03. Lekka podstawa forteczna dla ręcznego karabinu maszynowego, umieszczana przesuwnie w saniach mocowanych do blaszanej skrzynki stołu.

Opracowanie projektu wytycznych, dotyczących konstrukcji nowo budowanych schronów, zakończono w lutym 1937 roku. Dla stanowisk ogniowych, wznoszonych na pierwszej linii obrony oraz w sprzyjającym terenie dla użycia piechoty na pozycjach polowych, przewidziano dodatkowe pomieszczenie dla drużyny oraz izbę ze stanowiskiem do obrony wejścia i zapola. Zdecydowano się jednak na radykalne zmiany w koncepcji zapewnienia bezpieczeństwa. Postanowiono docelowo zastosować do obrony wejścia i zapola schronu ręczny karabin maszynowy (niem. l.M.G.).

Możliwość zwiększenia skuteczności obrony pojawiła się wraz z projektem zastosowania w połowie 1937 roku początkowo płyt stalowych z dużymi strzelnicami również dla nowo wprowadzanych stanowisk obrony wejścia i zapola schronu. Do dyspozycji projektantów były płyty starszego typu OB 3294 [01], jak i wówczas już produkowane  403 P9 i 422 P01 [02]. Płyty te stanowiły wcześniej standardową ochronę karabinu maszynowego na podstawie fortecznej (ciężkiego karabinu maszynowego – niem. s.M.G.). Ich grubość rzędu 2-3 cm była wystarczająca dla strzelnic obrony wejścia i zapola. Nie były narażone na bezpośredni ostrzał nieprzyjaciela. Od 1937 roku otrzymały dodatkowo okap, zabezpieczający przed ostrzałem z broni stromotorowej. W dogodnych warunkach terenowych, duża strzelnica o wymiarach 310 x 280  (szer. x wys.) mm z czynnym przeziernikiem obserwacyjnym, mogła zapewnić bardziej skuteczną obronę przy pomocy  karabinu maszynowego niż propagowana pod koniec 1936 roku strzelnica płyty 48 P8 [03].

Zastosowanie stanowiska lekkiego karabinu maszynowego do obrony wejścia i zapola schronu zostało wyjątkowo efektywnie wykorzystane przez niemieckich projektantów. Odpowiednio dobrana lokalizacja sąsiadujących schronów bojowych zapewniała optymalny plan ogni z ciężkich karabinów maszynowym na przedpolu i wzajemną obronę zapola schronów przy pomocy lekkich  karabinów maszynowych.

W połowie roku 1937 opracowano nowe zalecenia dotyczące uzbrojenia stanowiska obrony wejścia w lekki karabin maszynowy. Stanowisko wyposażono w stolik z blaszaną skrzynią i saniami, będący dotychczas standardowym wyposażeniem stanowiska ciężkiego karabinu maszynowego MG 08 na podstawie fortecznej 08. W przypadku stanowiska obrony wejścia i zapola umieszczono w saniach podstawę dla ręcznego karabinu maszynowego. Podstawa dla ręcznego karabinu maszynowego miała być obligatoryjnie stosowana od 1938 roku. Do tego czasu, w przypadku braku podstawy dla ręcznego karabinu maszynowego, można było stosować zastępczy zestaw mocujący o oznaczeniu 642 S2.

Wprawdzie w informacji pt. „Schießgestelle für die Bauteile OB 3294, 403 P9 u 422 P01” z 11.06.1937 roku zaznaczono, że stolik w razie potrzeby powinien być demontowały (chodzi o możliwość odkręcenia nakrętek mocujących stół do kotw w posadzce), ale na załączonym zdjęciu widoczny jest konflikt położenia  elementów wyposażenia izby:

– położenia przeziernika względem strzelnicy dla karabinu maszynowego MG 08 lub MG 08/15, ale nie dla MG 13 lub MG 34,
– położenie stołu względem wyjścia ewakuacyjnego.

 

 

Fot. 04. Izba ze stanowiskiem obrony wejścia i zapola w schronie odcinka obrony „Groß Karzenburg” Pozycji Pomorskiej. Stanowisko chronione płytą stalową 422 P01 (nietypowo osadzonej).

[01] – więcej w opracowaniu Stahl-Schartenplatte 2 cm stark – 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą (1932).
[02] – więcej w opracowaniu Stahl- Schartenplatte 422P01 – Stalowa płyta ze strzelnicą 422P01.
[03] – więcej w opracowaniu Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej 48P8 – Gewehrschartenverschluss.

Podziękowania dla Pana
Patrice Wijnands
za motywację do pracy
nad niemieckimi fortyfikacjami.