APK – jednokondygnacyjny schron artyleryjski do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty

Opracował: Franz Aufmann

 

Fot. 01. Linia Mołotowa. APK - jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty. Punkt oporu "Putkowice". 62 Brzeski Rejon Umocniony.
Fot. 01. Linia Mołotowa. APK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty. Punkt oporu „Putkowice”. 62 Brzeski Rejon Umocniony.
Fot. 02. Widok osadzonego pancerza stanowiska artyleryjskiego Ł-17.
Fot. 02. Widok osadzonego pancerza stanowiska artyleryjskiego Ł-17.

Na zdjęciu (fot. 01) jeden z dwóch schronów artyleryjskich do ognia bocznego punktu oporu „Putkowice”, należącego do 62 Brzeskiego Rejonu Umocnionego. Zadaniem schronu było prowadzenie ognia na przedpole sąsiedniego, lewoskrzydłowego punktu oporu „Minczewo”. Zadania wynikające z planu ogni spełniłby każdy ze standardowych dwukondygnacyjnych obiektów artyleryjskich. Ze względu na wysoki poziom wód gruntowych podjęto decyzję o budowie schronu jednokondygnacyjnego. Tego samego typu schron wzniesiono również w sąsiednim punkcie oporu „Minczewo” (fot. 03). Obiekt otrzymał odmienny okap, chroniący obie strzelnice artyleryjskie przed ostrzałem z broni stromotorowej. Okap, mniej wysunięty do przodu, został wykonany tylko nad strzelnicami. W obu przypadkach zastosowano orylon chroniący strzelnice przed bezpośrednim ostrzałem z założonego kierunku ataku nieprzyjaciela. Przed ścianą boczną ze strzelnicami stanowisk bojowych Ł-17 przewidziano rów diamentowy. Zrzut łusek do rowu diamentowego następował poprzez  zrzutnię. Nie wykonano w obu przypadkach nasypu kamiennoziemnego ściany czołowej.

Przewidziane uzbrojenie jednokondygnacyjnego artyleryjskiego schronu do ognia bocznego (ros. одноэтажный артиллерийский полукапонир на двa 76 мм орудия) to dwie 7,62 mm armaty wz. 1938/1939 za dwuczęściowymi pancerzami skrzynkowymi (stanowisko Ł-17). Pancerze osadzono w ścianie o grubości około 1,5 m. Stanowiska bojowe umieszczono w oddzielnych pomieszczeniach. Szybką wymianę powietrza miał zapewnić układ nawiewu powietrza. Główny wentylator, produkowany przez zakład Farko, gwarantował wydatek 3600 m3/h. Napędzany był silnikiem elektrycznym. Niezbędne zasilanie dostarczał agregat prądotwórczy. Powietrze, dostarczane do schronu, było w przypadku ataku gazowego filtrowane przez zestaw filtrów przeciwchemicznych. Filtry ustawiane były w kolumnach, po cztery lub trzy w pionie. Ilość filtrów w kolumnie uzależniona była od zastosowanego typu filtra. W najnowszych rozwiązaniach stosowano trzy filtry. Pierwszy w kolumnie był filtrem przeciwdymnym a dwa pozostałe przeciwchemicznymi. Wstępnie, powietrze oczyszczane było w filtrach przeciwpyłowych.

 

Fot. 02. Linia Mołotowa. APK - jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty (Punkt oporu "Minczewo". 62 Brzeski Rejon Umocniony). Skrócony okap nad strzelnicami.
Fot. 03. Linia Mołotowa. APK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty (Punkt oporu „Minczewo”. 62 Brzeski Rejon Umocniony). Skrócony okap nad strzelnicami.
Rys. 01. Linia Mołotowa. APK - jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty.
Rys. 01. Linia Mołotowa. APK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwie 76 mm armaty. Liniami przerywanymi zaznaczono położenie niewykonanych ścian działowych. Stan zachowanych obiektów nie pozwolił na określenie położenia otworów wejściowych. Nie zostały zaznaczone na schemacie schronu.

Opis do rys. 01.

1. i 2. izba bojowa dla 76 mm armaty, 3. izba dowodzenia, 4. magazyn amunicji, 5. korytarz, 6. izba załogi, 7. izba ze strzelnicą obrony wejścia, ujęciem wody i szybem wyjścia ewakuacyjnego, 8. śluza przeciwgazowa, 9. izba ze strzelnicą obrony wejścia i zapleczem socjalnym, 10. maszynownia, 11. izba filtrów, 12. pomieszczenie magazynowe, 13. korytarz wejściowy, 14. strzelnica obrony wejścia, 15. czerpnia powietrza, 16. zewnętrzny szyb wyjścia ewakuacyjnego, 17. orylon.

Fot. 04. Widok od strony izby załogi w kierunku izby bojowej dla stanowiska Ł-17. Nie wykonano dwóch ścianek działowych wydzielających izbę dowodzenia i skład amunicji.
Fot. 04. Widok od strony izby załogi w kierunku izby bojowej dla stanowiska Ł-17. Nie wykonano dwóch ścianek działowych wydzielających izbę dowodzenia i skład amunicji. Szerokość pomieszczenia dowodzenia wynosiła około 1,0-1,1 mm.

 

Fot. 05. Widok od strony izby bojowej dla stanowiska Ł-17 w kierunku izby załogi. Nie wykonano dwóch ścianek działowych wydzielających izbę dowodzenia i skład amunicji. Na pierwszym planie pancerz peryskopu, osadzony w stropie schronu.
Fot. 05. Widok od strony izby bojowej dla stanowiska Ł-17 w kierunku izby załogi. Nie wykonano dwóch ścianek działowych wydzielających izbę dowodzenia i skład amunicji. Na pierwszym planie pancerz peryskopu, osadzony w stropie schronu. W miejscu wystających prętów zbrojeniowych (ściana po lewej stronie zdjęcia) powinna znajdować się ścianka działowa. Oddzielała izbę załogi od pomieszczenia dowodzenia.

 

Fot. Korytarz. Zdjęcie wykonane od strony wejścia do izby dowodzenia. Na wprost wejście do magazynu amunicji. Po prawej stronie wejście do izby bojowej (rys. 01. 2).
Fot. 06. Korytarz. Zdjęcie wykonane od strony wejścia do izby dowodzenia. Na wprost wejście do magazynu amunicji. Po prawej stronie wejście do izby bojowej (rys. 01. 2).
Fot. Korytarz. Widok od strony zaplecza technicznego.
Fot. 07. Korytarz. Widok od strony zaplecza technicznego.
Fot. Korytarz. Widok w kierunku zaplecza technicznego.
Fot. 08. Korytarz. Widok w kierunku zaplecza technicznego.
Fot. Pomieszczenie ze strzelnicą obrony wejścia. W fundamencie pionowy szyb ujęcia wody i wyjścia ewakuacyjnego.
Fot. 09. Pomieszczenie ze strzelnicą obrony wejścia. W fundamencie pionowy szyb ujęcia wody i wyjścia ewakuacyjnego.
Fot. Śluza przeciwgazowa. Widok od strony korytarza w kierunku wejścia do schronu. W głębi nisza czerpni powietrza.
Fot. 10. Śluza przeciwgazowa. Widok od strony korytarza w kierunku wejścia do schronu. W głębi nisza czerpni powietrza.

 

Fot. Korytarz wejściowy do schronu. Po lewej stronie i na wprost czerpnie powietrza. Po prawej stronie wejście do schronu.
Fot. 11. Korytarz wejściowy do schronu. Po lewej stronie i na wprost nisze czerpni powietrza. Nisze powinny być zabezpieczone trzema równolegle zamocowanymi stalowymi płytami. Po prawej stronie wejście do schronu. Zdjęcie wykonano w schronie artyleryjskim punktu oporu „Minczewo”.