Opracował: Franz Aufmann

Filtrowentylatory Hes, stosowano w niemieckiej fortyfikacji od 1937 roku do napowietrzania pomieszczeń schronów bojowych. Nominalna wydajność pierwszych urządzeń wynosiła 0,6 m³/min (36 m³/h). Powietrze zasysane było poprzez czerpnie powietrza, osadzone na tylnej ścianie schronu. Wraz z powietrzem do przewodów mogły dostawać się krople wody spływającej po elewacji lub para wodna. Dlatego też rury, rozprowadzające powietrze, osadzano w ścianach schronu z nieznacznym spadkiem. Stalowe rury o standardowej średnicy wewnętrznej równej 10 cm, stosowane w schronach o odporności B1 od 1937 roku w niemieckiej fortyfikacji stałej, posiadały spadek około 1 cm na 200 cm długości. Spadek ten pozwalał na ukierunkowany spływ osadzających się kropel wody lub skraplającej się pary wodnej w kierunku odwodnienia. Odwodnienie składało się z krótkiego, pionowego odcinka rury, przyspawanego do przewodu układu wentylacji. Woda spływająca do odwodnienia, wypływała na zewnątrz poprzez stalową rurkę o wewnętrznej średnicy 14-16 mm. Wylot rurki znajdował się na wewnętrznej ścianie schronu, w niszy o przybliżonych wymiarach 8x12x6 cm (szerokość x wysokość x głębokość). Fotografia 01 prezentuje położenie niszy z rurką odwadniającą w śluzie przeciwgazowej schronu bojowego dla ckm i drużyny piechoty B1-2a (niem. MG-Schartenstand mit Gruppe B1-2a).