Opracował:
Franz Aufmann
W schronie Regelbau R120 na Dąbrowieckiej Górze zostało odtworzono przez grupę pasjonatów fortyfikacji stanowisko obserwacyjne w kopule pancernej 441 P01. Prace przeprowadzono w kilku etapach. W pierwszej kolejności poddano kompletnej naprawie łożysko kulkowe platformy obserwacyjnej. Łożysko posiada Łożysko posiada o średnicy 1,5 m i składa się z 64 stalowych kulek o średnicy 38 mm każda. Łożysko umożliwiało obrót platformy ze stanowiskiem obserwatora. W następnej kolejności wykonano prace w celu odtworzenia kolumny peryskopu z mechanizmem podnoszenia i przeciwwagą. Urządzenie to umożliwiało sprawne wysuwanie peryskopu obserwacyjnego poprzez cylindryczny otwór w czaszy kopuły na zewnątrz w celu prowadzenia obserwacji. Po jej zakończeniu zwalniano blokadę peryskopu (A, fot. 03) i urządzenie opuszczano do pozycji spoczynkowej. Jednocześnie zaślepiano otwór w kopule. Do podnoszenia peryskopu służyło pokrętło (C, fot. 03) , które znajduje się po lewej stronie kolumny. Pokrętło do obrotu platformy (B, fot. 03) w celu ustawienia stanowiska w wyznaczonym kierunku znajduje się po prawej stronie kolumny.
Stanowisko zostało wyposażone w peryskop typu Pz.b.F.5 (Fot. 04). Obserwację w prowadzono po uprzednim ustawieniu peryskopu w wymaganym kierunku. Zmiana kierunku obserwacji w płaszczyźnie poziomej odbywa się poprzez obrót całej platformy, do której zamocowano kolumnę peryskopu. Ruchome lustro głowicy peryskopu umożliwiało prowadzenie obserwacji w płaszczyźnie pionowej z ustawieniami zakresie od +150 do – 150. Czynność tą wykonywano przy pomocy pokrętła po lewej stronie peryskopu (D, fot. 04). Do prowadzenia obserwacji służyły dwa okulary. Przez zbliżenie głowy do okularów wciskano blokadę blendy (E, fot. 04). Blokada ta znajduje się tuż nad okularami i zakończona jest miękką poduszką. Dopiero po wciśnięciu blokady i odsłonięciu blendy, możliwe było prowadzenie obserwacji. Blenda uniemożliwiała przepływ światła przez peryskop w przypadku przerw w obserwacji. Więcej informacji na temat kopuły 441 P01 znajduje się w opracowaniu: Kopuła obserwatora artylerii 441 P01.
Najważniejsze jest to, że do kopuły (Fot. 03) można wejść (dzieci mogą wejść tylko z opiekunami !!!). Dopuszczalne jest zajęcie stanowiska obserwatora. Możliwe jest prowadzenie samodzielnej obserwacji na ile pozwalają warunki terenowe. W okresie budowy schronu R 120a teren nie był zalesiony.
„Dąbrowiecka Góra -Skansen Forteczny” znajduje się na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Dojazd lub dojście możliwe jest z od strony Janowa lub od Dąbrówki (patrz mapka). Położenie skansenu określa kółko i litera „A”. W pobliżu schronów znajduje się parking dla przyjezdnych. Więcej informacji o kopule w opracowaniu: Kopuła obserwatora artylerii 441 P01.
