Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy – Linia Mołotowa

Posted on Posted in Fortyfikacje sowieckie
Opracował: Franz Aufmann
Fot. 01. Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy został wzniesiony na wschód od miejscowości Jakać Młoda (64 -Zambrowski Rejon Umocniony).
Rys. 01. Rysunek schronu obserwacyjnego nr 104/41-W-I na dwa peryskopy został wykonany na podstawie wzoru i wymagań stosowanych przez Biuro Projektowo-Konstrukcyjne Głównego Zarządu Wojenno-Technicznego Armii Czerwonej.

 

Nowo budowana droga ekspresowa S61 na odcinku Ostrów Mazowicka – Łomża przechodzi przez pas umocnień, wzniesionych wzdłuż nowej zachodniej granicy państwowej między ZSRR a III Rzeszą [01]. Podczas prac w pobliżu miejscowości Jakać Dworna został odsłonięty jeden ze schronów (Fot. 02.). Zgodnie z katalogiem konstrukcji typowych, wydawanym przez Biuro Projektowo-Konstrukcyjne Głównego Zarządu Wojenno-Technicznego Armii Czerwonej, żelbetonowa konstrukcja schronu chroni punkt obserwacyjny dla dwóch peryskopów (ros. Одноэтажный пункт на два перископа). Schron posiada numer katalogowy 104/41 W-I.

Strop obiektu wysunięto nieznacznie ponad poziom gruntu (Fot. 01). Starano się w ten sposób wyeliminować zasypywania ziemią  wylotów szybów na peryskopy podczas ostrzału artyleryjskiego. Strop schronu wyposażono w  sztywne zabezpieczenie przeciwodłamkowe. Wykonane zostało z arkuszy stalowej blachy, rozłożonych pomiędzy belkami dwuteowymi. Do schronu prowadzi wejście bronione przez wewnętrzną strzelnicę. Zostało również zabezpieczone drzwiami kratowymi. Korytarz wejściowy posiada standardowe załamanie pod kątem 90 stopni, ale nie przewidziano zastosowania szczeliny przeciw-podmuchowej. Za gazoszczelnymi stalowymi drzwiami znajdują się dwa małe pomieszczenia. W pierwszym przechodnim pomieszczeniu znajduje się stanowisko obserwacyjne a w drugim kolejne stanowisko obserwacyjne z peryskopem optycznym i stanowisko obrony wejścia za wewnętrzną strzelnicą. W stropie obiektu pozostawiono dwa szyby o czworokątnym przekroju na peryskop. Ściany pomieszczeń wyłożono siatką przeciwodpryskową.
Schrony obserwacyjne nr 104/41-W-I na dwa peryskopy, znane autorowi niniejszego opracowania, nie zostały wyposażone.

 

Fot. 02. Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy, położony na północ od miejscowości Jakać Dworna (stan na dzień 19.11.2019) w pasie budowanej drogi ekspresowej S61 (64 -Zambrowski Rejon Umocniony).

 

Fot. 03. Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy, położony na północ od miejscowości Jakać Dworna (stan na dzień 19.11.2019) w pasie budowanej drogi ekspresowej S61 (64 -Zambrowski Rejon Umocniony).

 

Fot. 04. Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy, położony na północ od miejscowości Jakać Dworna (stan na dzień 19.11.2019) w pasie budowanej drogi ekspresowej S61 (64 -Zambrowski Rejon Umocniony).

 

Fot. 05. Schron obserwacyjny nr 104/41-W-I na dwa peryskopy, położony na północ od miejscowości Jakać Dworna (stan na dzień 19.11.2019) w pasie budowanej drogi ekspresowej S61 (64 -Zambrowski Rejon Umocniony).
Fot. 06. Strzelnica obrony wejścia.
Fot. 07. Jedna z izb schronu obserwacyjnego nr 104/41-W-I na dwa peryskopy.

 


[01] – Nowa granica pomiędzy III Rzeszą a ZSRR została wytyczona zgodnie z paktem Ribbentrop – Mołotow z dnia 23 sierpnia 1939 roku.