Opra­co­wał: Franz Auf­mann

 

 

W 1939 roku roz­po­czę­to prace na nową serią pro­jek­to­wą [01] obiek­tów for­tecz­nych, okre­śla­ną sym­bo­lem „500”.  Obiek­ty otrzy­my­wa­ły trzy­cy­fro­we nu­me­ry za­czy­na­ją­ce się od „5”. Numer obiek­tu serii po­prze­dza­ny był sym­bo­lem „Rote” (niem. czer­wo­ny). Ni­niej­sze opra­co­wa­nie do­ty­czy jed­no­kon­dy­gna­cyj­ne­go schro­nu do ognia bocz­ne­go na jeden ckm – Re­gel­bau R 514 w kla­sie „B”. W pier­wot­nej do­ku­men­ta­cji kon­struk­cyj­nej schron okre­śla­ny był jako „Rote Nr. 514 M.G. Ka­se­mat­te ohne Grup­pe, ein­ge­schos­sig in B”. Za­ło­gę schro­nu sta­no­wi­ło 6 żoł­nie­rzy.

Prace pro­jek­to­we miały na celu opty­ma­li­za­cję ist­nie­ją­cych już roz­wią­zań kon­struk­cyj­nych jed­no­kon­dy­gna­cyj­nych schro­nów na ckm. Pod­sta­wo­we uzbro­je­nie schro­nu, cięż­ki ka­ra­bin ma­szy­no­wy MG08 na pod­sta­wie for­tecz­nej, umiesz­czo­no za 100 mm sta­lo­wą płytą 7P7 (wię­cej >) z nie­ga­zosz­czel­ną strzel­ni­cą. Za­cho­wa­no no­wa­tor­skie dla nie­miec­kiej for­ty­fi­ka­cji roz­wią­za­nia kon­struk­cyj­ne za­sto­so­wa­ne w serii pro­jek­to­wej „100”. W po­przed­nich la­tach płyta pan­cer­na lub sta­lo­wa, chro­nią­ca sta­no­wi­sko bo­jo­we ckm, była umiesz­cza­na stan­dar­do­wo na ze­wnętrz­nym licu ścia­ny. W przy­pad­ku schro­nów serii „100” i „500” zo­sta­ła cof­nię­ta w głąb ścia­ny w celu zmi­ni­ma­li­zo­wa­nia moż­li­wo­ści bez­po­śred­nie­go ostrza­łu. Za­cho­wa­no rów­nież ory­lo­nu, za­sto­so­wa­ny po raz pierw­szy w serii pro­jek­to­wej „100”. Prze­dłu­żał on ścia­nę czo­ło­wą przy strzel­ni­cy broni ma­szy­no­wej. Za­bez­pie­czał przed sko­śnym ostrza­łem od stro­ny przed­po­la oraz za­bez­pie­czał nisko po­ło­żo­ną strzel­ni­cę przed za­sy­pa­niem.

Do mi­ni­mum ogra­ni­czo­no ku­ba­tu­rę schro­nu. Prze­pro­wa­dzo­no opty­ma­li­za­cję po­ło­że­nia izb. Zre­du­ko­wa­no po­wierzch­nię po­miesz­czeń, cią­gów ko­mu­ni­ka­cyj­nych oraz gru­bość ścian we­wnętrz­nych, nie ma­ją­cych wpły­wu na od­por­ność obiekt. W nowo pro­jek­to­wa­nym schro­nie Rote Nr. 514 po­wierzch­nię izby bo­jo­wej ogra­ni­czo­no do wy­mia­rów 2,20 m x 2,50 m. Wy­ni­ki prac ze­sta­wio­no na ry­sun­ku 02. Pre­zen­tu­je on sche­mat po­miesz­czeń schro­nu Re­gel­bau R 514 i jego od­po­wied­ni­ka z serii „100” – schron R 105 d (niem. Re­gel­bau R 105 d mit Seh­rohr ohne Flan­kie­rung­san­la­ge).

Zgod­nie z pro­jek­tem schron uzy­skał ze­wnętrz­ne żel­be­to­we ścia­ny o gru­bo­ści 2 me­trów. Nie wpro­wa­dzo­no eko­no­micz­nie uza­sad­nio­nej za­sa­dy zróż­ni­co­wa­nia gru­bo­ści ścian ze­wnętrz­nych [02].  Stro­py wzmac­nia­no stan­dar­do­wo sta­lo­wy­mi pro­fi­la­mi dwu­te­owy­mi, mię­dzy któ­ry­mi roz­ło­żo­no ar­ku­sze z bla­chy sta­lo­wej. Zgod­nie z wcze­śniej­szy­mi do­świad­cze­nia­mi, miały chro­nić za­ło­gę przed od­pry­ska­mi be­to­nu, po­wsta­ją­cy­mi pod­czas bez­po­śred­nie­go tra­fie­nia po­ci­sku w strop obiek­tu. W stro­pie osa­dzo­no pan­cerz dla pe­ry­sko­pu do okręż­nej ob­ser­wa­cji pola walki. Sta­no­wi­sko ob­ser­wa­cyj­ne znaj­do­wa­ło się w ko­ry­ta­rzu ze strzel­ni­cą obro­ny bez­po­śred­niej po­mię­dzy po­miesz­cze­niem dla za­ło­gi a izbą bo­jo­wą.

Ko­ry­tarz wej­ścio­wy umiesz­czo­no w tyl­nej ścia­nie schro­nu. Wej­ście do ko­ry­ta­rza chro­nio­ne było drzwia­mi kra­to­wy­mi 491P2. W osi ko­ry­ta­rza umiesz­czo­no strzel­ni­cę obro­ny bez­po­śred­niej. Dla niej prze­wi­dzia­no w kon­struk­cji pier­wot­nej płytę sta­lo­wą 422P01 (wię­cej >), za­kła­da­jąc wy­łącz­ne wy­ko­rzy­sta­nie strzel­ni­cy dla broni ręcz­nej. Wej­ście z ko­ry­ta­rza do pierw­sze­go po­miesz­cze­nia schro­nu – śluzy prze­ciw­ga­zo­wej, umiesz­czo­no w pra­wej  ścia­nie. Chro­nio­ne było dwu­dziel­ny­mi, cięż­ki­mi drzwia­mi ga­zosz­czel­ny­mi 434P01, lekko cof­nię­ty­mi poza płasz­czy­znę bocz­ną ścia­ny ko­ry­ta­rza w celu wy­eli­mi­no­wa­nia bez­po­śred­nie­go ostrza­łu od stro­ny za­po­la. Po­miesz­cze­nie za­ło­gi jako ga­zosz­czel­ne izo­lo­wa­ne było za po­mo­cą pary lek­kich drzwi 19P7. Dla izby bo­jo­wej ckm prze­wi­dzia­no cięż­kie drzwi 434P01.

 

Do na­po­wie­trza­nia schro­nu za­sto­so­wa­no dwa stan­dar­do­we urzą­dze­nia fil­tro­wen­ty­la­cyj­ne typu HES 1,2. Zgod­nie z pro­jek­tem umiesz­czo­no po jed­nym urzą­dze­niu w po­miesz­cze­niu za­ło­gi i izbie bo­jo­wej. Sta­no­wi­sko ob­ser­wa­to­ra na­po­wie­trza­ne było po­śred­nio po­przez do­pro­wa­dze­nie po­wie­trza z izby za­ło­gi.

Zna­mien­ną cechą nowo pro­jek­to­wa­ne­go schro­nu bo­jo­we­go Re­gel­bau Rote Nr. 514 jest brak wyj­ścia ewa­ku­acyj­ne­go umoż­li­wia­ją­ce­go za­ło­dze bez­piecz­ne opusz­cze­nie schro­nu w przy­pad­ku za­klesz­cze­nia się wej­ścio­wych cięż­kich drzwi ga­zosz­czel­nych 434P01.

Przy­ję­te za­ło­że­nia kon­struk­cyj­ne zo­sta­ły zwe­ry­fi­ko­wa­ne na prze­strze­ni jed­ne­go roku.

 

Wię­cej in­for­ma­cji na temat schro­nu Re­gel­bau R 514 znaj­du­je się w opra­co­wa­niu: Re­gel­bau R 514 – jed­no­kon­dy­gna­cyj­ny schron do ognia bocz­ne­go na ckm

 

---

[01] – „Rich­tli­nie für die Bau­for­men der ständi­gen Lan­des­be­fe­sti­gung” z dnia 23.12.1938
[02] – W pol­skiej for­ty­fi­ka­cji sta­łej sto­so­wa­no zróż­ni­co­wa­ną gru­bość ścian. Ścia­ny czo­ło­we, na­ra­żo­ne na bez­po­śred­ni ostrzał od stro­ny przed­po­la, uzy­ski­wa­ły naj­więk­szą gru­bość. Ścia­ny tylne, ostrze­li­wa­ne przez nie­przy­ja­cie­la bez­po­śred­nim ogniem tylko w przy­pad­ku obej­ścia lub prze­ła­ma­nia linii obro­ny  po­sia­da­ły ob­ni­żo­ną gru­bość.