Opracował: Tomasz Zamysłowski
Przeszkody wodne w fortyfikacji odgrywały ważną rolę. Tworzyły trudne do sforsowania, a zarazem łatwą do obrony zaporę przeciwpiechotną oraz przeciwpancerną. Najsłabszym punktem tego typu przeszkód były obiekty hydrotechniczne typu jazy, przelewy itp. tworzące sztuczną przeszkodę wodną poprzez spiętrzenie. Drugim z słabych miejsc w przeszkodach wodnych naturalnych czy sztucznych był wszelkiego typu miejsca przepraw czyli mosty i kładki. Zdobycie któreś z tych budowli przez wroga oznaczał przeważnie stratę znaczenia przeszkody przez utratę jej ciągłości lub zyskanie miejsca do jej łatwego sforsowania.
Z tego powodu tego typu obiekty wymagał szczególnej ochrony. Aby ja zapewnić sąsiedztwie budowano obiekty bojowe mające za zadanie ich bronić, czasem same budowlę hydrotechniczne wyposażano pomieszczenia bojowe ze strzelnicami do obrony bezpośredniej.
Aby zabezpieczyć przed nagłym niespodziewanym wtargnięciem wrogiej piechoty zabezpieczano je przeszkodą przeciwpiechotną. Niemieccy konstruktorzy w latach trzydziestych sięgnęli po rozwiązanie stosowane w fortach XIX w celu np.: obrony fosy – płot wykonany z kraty fortecznej nieznacznie go modyfikującą. Tego typu konstrukcja zapory przeciwpiechotnej na obiektach hydrotechnicznych miała zalety w stosunku do przeszkody z drutu kolczastego.
W górnej części kraty zastosowano wygięte w dół zaostrzone zakończenia uniemożliwiające wspinanie. Powyżej kraty wygięto łukiem stalowe pręty w stronę atakującego aby jeszcze bardziej utrudnić wspinanie. Pręty te mają różną długość i kąt pod jakim zostały wygięte, a tym samy rożną wysokość uniemożliwia to stabilne operacie o płot drabiny w celu jego sforsowania. Dodatkowo owinięto to miejsce drutem kolczastym. Płot stanowił przeszkodę trudną do sforsowania przez piechotę czy lekkie pojazdy. Aby umożliwić przejazd lub przejdźcie zastosowano bramę żelazną (niem. Eisernes Tor) analogicznej budowy.
Zalecano aby szerokość bramy nie przekraczała jeśli to możliwe 6m. W miejscach zakończenia płotu tam gdzie można było obejść w łatwy sposób kratę zastosowano płot w kształcie promieniście rozchodzących się prętów – żelazne słońce lub płot promieniowy (niem. Eiserne Sonne lub Strahlenförmiger Zaum), analogicznej budowy jako pozostałe elementy. Obecnie na terenie polski najlepiej zachowana zapora złożona z wyżej wymienionych elementów znajduje się na zaporze jeziora Otmuchowskiego tworzącej w raz zespołem schronów fragment nie dokończonej Pozycji Nysy. Większość przepraw mostowych na pozycji Odry również został o zabezpieczone tego typu elementami do naszych czasów zachowały się np.: na moście drogowy w Ścinawie.
[01] – Więcej informacji: Grupa bojowa schronów – Otmuchów nad Nysą
Sygnatury zamieszczonych dokumentów Bundesarchiv: RH12-5/57, RH12-5/57K.