PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm – wyjście ewakuacyjne – Linia Mołotowa

Posted on Posted in Fortyfikacje sowieckie
Opracował: Franz Aufmann
PPK - jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm
Fot. 01. Linia Mołotowa. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm. (Podemszczyzna, Rawsko Ruski Rejon Umocniony).

Fot. 02. Linia Mołotowa. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm. Od lewej: poziomy korytarz wyjścia ewakuacyjnego, strzelnica obrony zapola i wejścia do schronu (Podemszczyzna, Rawsko Ruski Rejon Umocniony).
Rys. 01. PPK – chron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm.

Obiekt z wyjściem ewakuacyjnym w ścianie bocznej izby bojowej. 1. izba bojowa na ckm, 2. izba bojowa na ckm z wyjściem ewakuacyjnym, 3. izba dowodzenia, 4. korytarz i magazyn, 5. izba załogi, 6. izba zaplecza technicznego z filtrami przeciwchemicznymi i wentylatorami, 7. pomieszczenie socjalne ze strzelnicą obrony wejścia, 8. śluza przeciwgazowa, 9. korytarz wejściowy ze szczeliną przeciw podmuchową, 11. poziomy korytarz wyjścia ewakuacyjnego, 12. wentylator układu usuwania gazów prochowych, 13. przewody odpowietrzające zbiorniki na łuski, 14. orylon

 

Fot. 03. Izba bojowa na ckm z wyjściem ewakuacyjnym.

PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm [01] (ros. одноэтажный пулеметный полукапонир на две пулемётные установки i и ручной пулемёт) wznoszony był na Linii Mołotowa w kilku wersjach, oznaczanych numerami katalogowymi konstrukcji typowych. Poszczególne wersje schronów mogły się różnić odpornością na ostrzał, kubaturą, planem izb i podstawowym wyposażeniem.


Założenia konstrukcyjne

PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ciężkie karabiny maszynowe i rkm opisywany w niniejszym opracowaniu, został zaprojektowany jako obiekt drugiej linii obrony punktów oporu Linii Mołotowa lub jako schron bojowy, który zgodnie z planem taktycznym obrony nie znajdował się na założonym głównym kierunku natarcia nieprzyjaciela.

Schron otrzymuje standardowe rozwiązania stosowane w fortyfikacji stałej latach trzydziestych ubiegłego stulecia. Ściana czołowa i boczna posiadała nasyp kamienno – ziemny, chroniący przed ostrzałem od strony przedpola. Drugą ścianę boczną, z osadzonymi skrzynkowymi pancerzami strzelnic, uformowano tak, aby do minimum ograniczyć oddziaływanie skośnego ostrzału. Nad strzelnicami umieszczono okap. Zabezpieczał strzelnice przed ostrzałem z broni stromotorowej o dużych kalibrach. W nim osadzono zaczepy na wsporniki mat lub siatki maskującej. Dodatkową ochronę strzelnic przed ogniem skośnym stanowił masywny orylon.

Konstrukcję jednokondygnacyjnego schronu dostosowano tak, aby obiekt mógł być wznoszony również na terenach podmokłych lub z wysokim stanem wód. Ze względów ekonomicznych starano się wyeliminować konieczność budowy tzw. „wanny”, chroniącej obiekt przed przenikaniem do jego wnętrza wód gruntowych. Poniżej poziomu fundamentu znalazły się jedynie zbiorniki na łuski oraz szambo. Zrezygnowano z wyjścia ewakuacyjnego składającego się z pionowego szybu z włazem w jednym z pomieszczeń schronu, krótkiego poziomego korytarza pod fundamentem schronu i pionowego szybu przy zewnętrznej ścianie schronu. Podjęto decyzję o umieszczeniu wyjścia ewakuacyjnego w bocznej ścianie zewnętrznej izby bojowej. W przypadku zablokowania lub zakleszczenia ciężkich gazoszczelnych drzwi wejściowych, schron można było bezpiecznie opuścić po zdjęciu blokady z dwuteowników i pokonaniu krótkiego poziomego korytarza (Rys. 01, 11.). Żelbetonowa obudowa korytarza chroniła blokadę w ścianie schronu (Fot. 03) przed bezpośrednim ostrzałem nieprzyjaciela. Dojście do wyjścia ewakuacyjnego od strony zapola broniła gazoszczelna strzelnica dla ręcznego karabinu maszynowego (Fot. 02).


2. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm z wyjściem ewakuacyjnym w izbie bojowej – Linia Mołotowa

Fot. 04. PPK - jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm. Tylna elewacja schronu. Od lewej: wejście do schronu, zamurowana strzelnica przeciw podmuchowa, strzelnica obrony zapola i wejścia do schronu, poniżej strzelnicy,pionowy szyn wyjścia ewakuacyjnego (Wólka Zamkowa, Brzeski Rejon Umocniony).
Fot. 04. Linia Mołotowa. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm. Tylna elewacja schronu. Od lewej: wejście do schronu, zamurowana strzelnica przeciw podmuchowa, strzelnica obrony zapola i wejścia do schronu, poniżej strzelnicy,pionowy szyn wyjścia ewakuacyjnego (Wólka Zamkowa, Brzeski Rejon Umocniony).
Fot. 05. Linia Mołotowa. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm. Tylna elewacja schronu. Od lewej: wejście do schronu, zamurowana strzelnica przeciw podmuchowa, strzelnica obrony zapola i wejścia do schronu, poniżej strzelnicy,pionowy szyn wyjścia ewakuacyjnego (Drohiczyn, Brzeski Rejon Umocniony).

Opisywana wersja jednokondygnacyjnego schronu broni maszynowej do ognia bocznego była często stosowana na Linii Mołotowa. Schron otrzymał wyjście ewakuacyjne. Wewnętrzny pionowy szyb znajdował się w prawej izbie bojowej przy strzelnicy obrony zapola (Fot. 07.). Zamykany był stalową pokrywą. Zewnętrzny pionowy szyb z klamrami umieszczono przy zewnętrznej ścianie, poniżej strzelnicy (Fot. 08.). Oba szyby połączone były krótkim poziomym korytarzem, przebiegającym poniżej fundamentu schronu. Korytarz zabezpieczony był blokadą, wykonaną z pionowo wsuwanych dwuteowników w dwa poprzeczne kanały.

Rys. 02. PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm.

1. izba bojowa na ckm, 2. izba bojowa na ckm z wyjściem ewakuacyjnym, 3. izba dowodzenia, 4. korytarz i magazyn, 5. izba załogi, 6. izba zaplecza technicznego z filtrami przeciwchemicznymi i wentylatorami, 7. pomieszczenie socjalne ze strzelnicą obrony wejścia, 8. śluza przeciwgazowa, 9. korytarz wejściowy ze szczeliną przeciw podmuchową, 10. zewnętrzny, pionowy szyb wyjścia ewakuacyjnego, 12. wentylator układu usuwania gazów prochowych, 13. przewody odpowietrzające zbiorniki na łuski, 14. orylon.

Wyjście ewakuacyjne.
Fot. 06. Szyb wyjścia ewakuacyjnego pod strzelnicą obrony zapola.
Fot. 07. Cylindryczny szyb wyjścia ewakuacyjnego poniżej wnęki strzelnicy obrony zapola. Po prawej stronie niewidoczna strzelnica dla ckm Maxim wz. 1910.

Wyjście ewakuacyjne.
Fot. 08. Zewnętrzny szyb wyjścia ewakuacyjnego.
Fot. 09. Zewnętrzny szyb wyjścia ewakuacyjnego.

 


[01] typ schronu i jego wersje zostały opisane w opracowaniu: PPK – jednokondygnacyjny schron do ognia bocznego na dwa ckmy i rkm – Linia Mołotowa.