Izba filtrów w dwukondygnacyjnym schronie artyleryjskim do ognia bocznego. Próba rekonstrukcji.

Posted on Posted in Fortyfikacje sowieckie

Opracował: Franz Aufmann

Fot. 01. Dwukondygnacyjny schron dla dwóch 76,2 mm armat fortecznych i ciężkiego karabinu maszynowego w orylonie.

Zadaniem układu nawiewu było dostarczenie odpowiedniej ilości powietrza do pomieszczeń schronu. Przewidziano dwa warianty pracy układu napowietrzania:

a. w normalnych warunkach powietrze, zasysane z czerpni powietrza przez wentylator, tłoczone było poprzez układ rur do pomieszczeń schronu. Wielkość wydatku w poszczególnych izbach regulowany był przy pomocy zaworów motylkowych lub zasuw.

b. w przypadku zagrożenia atakiem gazowym powietrze kierowane było przy odpowiednio ustawionych zaworów do filtra przeciwpyłowego i filtrów przeciwchemicznych a następnie do pomieszczeń schronu.

 

Fot. 02. Korytarz wejściowy z czerpniami powietrza (bez płyt osłaniających), strzelnicą obrony wejścia i wejściem z ciężkimi drzwiami gazoszczelnymi do schronu po lewej stronie.
Fot. 03. Pozostałości przewodu w izbie filtrów w dwukondygnacyjnym schronie na dwie armaty w ścianie pomiędzy izbą filtrów a maszynownią – patrz rys. 02 (obiekt w Dybawce pod Krasiczynem).
Fot. 04. Przewód napowietrzający, przechodzący przez pomieszczenie maszynowni i otwór w stropie w dwukondygnacyjnym schronie na dwie armaty (obiekt w Dybawce pod Krasiczynem).

Niezbędną ilość powietrza dostarczały dwie czerpnie (Rys. 01, 1 i 2). Czerpnie, chronione stalowymi płytami, osadzono w niszach korytarza wejściowego. Wejście do korytarz zabezpieczono drzwiami kratowymi. Powietrze zasysane było do układu napowietrzania przez  wentylator (Rys. 01, 5) z napędem elektrycznym. Zalecano stosować wentylator firmy Fakro.

W wydzielonym pomieszczeniu umieszczono filtr przeciwpyłowy (Rys. 01, 3) i zestaw filtrów przeciwchemicznych (Rys. 01, 4). Zazwyczaj izba filtrów i maszynownia należała do najwyższych w sowieckich schronach z początku lat czterdziestych zeszłego wieku.

Rys. 01. Próba rekonstrukcji pomieszczenia dla filtrów w dwukondygnacyjnym schronie do ognia bocznego dla dwóch 76,2 mm armat fortecznych. 1. Rura doprowadzająca powietrze z czerpni powietrza, 2. Rura doprowadzająca powietrze z czerpni powietrza, 3. Filtr przeciwpyłowy, 4. Kolumny filtrów, 5. Wentylator zasysający powietrze przez układ filtrów lub bezpośrednio z czerpni powietrza, 6. Wymiennik ciepła, 7. Przewód doprowadzający powietrze dla silnika spalinowego, 8. Przewód doprowadzający powietrze do górnej kondygnacji poprzez otwór w stropie.

 

Fot. 05. Widok izby filtrów w schronie dla dwóch 76,2 mm armat fortecznych i ciężkiego karabinu maszynowego od strony wejścia.
Fot. 06. Widok izby filtrów w schronie dla dwóch 76,2 mm armat fortecznych i ciężkiego karabinu maszynowego w kierunku wejścia.

 

Cylindryczne filtry przeciwchemiczne ustawiano w kolumnach wzdłuż dłuższej ściany pomieszczenia. Ilość kolumn zależała od przewidzianego zapotrzebowania na oczyszczone chemicznie powietrze oraz od wydajności zastosowanych filtrów. Każda z kolumn składała się z czterech filtrów.

Pionowo ustawione kolumny filtrów przeciwchemicznych zasilano z przewodu umieszczonego na poziomie posadzki. Posiadał przekrój czworokąta o wymiarach 30 x 30 cm. Oczyszczone chemicznie powietrze odbierane było przez górny przewód, umieszczony tuż pod stropem. Przewody składały się z segmentów. Każdy z nich posiadał zakończenia – kołnierze wykonane z równoramiennych kątowników. Kołnierze umożliwiały łączenie segmentów za pomocą śrub.

W przypadku wariantu b filtry przeciwchemiczne zasilane były powietrzem z dolnego przewodu za pomocą rur bocznych o średnich 10 cm. Powietrze, wstępnie oczyszczone w filtrze przeciwpyłowym (Rys. 01, 3), doprowadzano do filtra przeciwchemicznego poprzez złącze na cylindrycznej części, w połowie jego wysokości. Oczyszczone chemicznie powietrze odbierano przez złącze umieszczone w osi filtra.


Opis do fot. 05 i 06.
1. Otwór na przewód doprowadzający powietrze z czepni w korytarzu wejściowym, 2. Otwór na przewód doprowadzający powietrze z czepni w korytarzu wejściowym, 6. Wsporniki dla wymiennika ciepła, 8. Otwór w stropie na przewód doprowadzający powietrze do górnej kondygnacji.


Zassane powietrze z czerpni lub oczyszczone przez filtry tłoczone było przez wymiennik ciepła (Rys. 01, 6) i układ rur do pomieszczeń schronu. Wielkość wydatku nawiewu w pomieszczeniach ustawiano przy pomocy zaworów motylkowych [01] lub zasuw.

Wymiennik ciepła umożliwiał schładzanie wody z układu chłodzenia silnika wysokoprężnego agregatu prądotwórczego i jednocześnie podgrzanie tłoczonego do schronu powietrza. Do  łącznika wymiennika ciepła podłączono przewód (Rys. 01, 7), który zasilał silnik spalinowy agregatu prądotwórczego w powietrze. Agregat prądotwórczy znajdował się w sąsiednim pomieszczeniu.


[01] – więcej w opracowaniu Zawór motylkowy do regulacji przepływu powietrza.

Rys. 02. Próba rekonstrukcji pomieszczenia dla filtrów w dwukondygnacyjnym schronie do ognia bocznego dla dwóch 76,2 mm armat fortecznych ckm w orylonie. 1. Rura doprowadzająca powietrze z czerpni powietrza, 2. Rura doprowadzająca powietrze z czerpni powietrza, 3. Filtr przeciwpyłowy, 4. Kolumny filtrów, 5. Wentylator zasysający powietrze przez układ filtrów lub bezpośrednio z czerpni powietrza, 6. Wymiennik ciepła, 7. Przewód doprowadzający powietrze dla silnika spalinowego, 8. Przewód doprowadzający powietrze do górnej kondygnacji poprzez otwór w stropie.

 

Fot. 07. Pozostałości przewodu doprowadzającego powietrze z izby filtrów na górną kondygnację w dwukondygnacyjnym schronie na dwie armaty.