Blacha falista typu H

Kapitalny wynalazek, który wykorzystali w sposób należyty niemieccy fortyfikatorzy. Segmenty blachy falistej, jako nośne elementy konstrukcji, umożliwiały szybkie wznoszenie schronów. Po zakończeniu budowy nie były demontowane. Stanowiły sztywne zabezpieczenie przeciwodpryskowe. Chroniły załogę schronu przed odpryskami betonu, powstającymi podczas trafień pocisków w strop obiektu. W przekroju poprzecznym strop schronu posiadał zarys koła o promieniu 145 cm (Fot. 09). Stopy segmentów blachy falistej oparte były na poziomie posadzki. Sztywne szyny, znajdujące się w najwyższy punkcie sklepienia pozwalały na łączenie przeciwległych segmentów. Belka stropowa, utworzona przez dwie szyny przeciwległych segmentów, znajdował się w mierzony obiekcie na wysokości 188 cm nad poziomem posadzki. Do oszalowania jednoizbowego schronu bojowego na ckm o długości izby bojowej równej 200 cm niezbędne były cztery segmenty blachy falistej o długości belek równej 94 cm. Segment składał się z trzech podstawowych części: – szyny, dwóch arkuszy blachy falistej i stopy.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu:  Blacha falista typu H

Warszawa, 19.06.2018 r.

MG-Schartenstand D – Heinrich

W ramach przygotowań do wojny z Polską zakładano wznieść w latach 1938-39 szereg pozycji polowych w pasie przygranicznym. Miały osłaniać koncentrację niemieckich wojsk  lub powstrzymać ewentualne kontrataki  polskich oddziałów. Obronę planowano prowadzić w oparciu o obiekty o odporności D dla ciężkich karabinów maszynowych. Zakładano skuteczne wsparcie jednostek piechoty, artylerii i broni przeciwpancernej z otwartych stanowisk polowych. Rozbudowa pozycji polowych miała nastąpić po ogłoszeniu mobilizacji. Szczególną wagę poświęcono obronie przygranicznych niemieckich miast, ważnych dla gospodarki Niemiec. Piłę (niem. Schneidemühl) uznano za ważny węzeł komunikacyjny w niemieckim systemie drogowym.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu:  MG-Schartenstand D – Heinrich

Warszawa, 17.06.2018 r.

Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej 57P8 – Gewehrschartenverschluss

Dzisiejszym opracowaniem zamknięcia strzelnicy 57P8 kończę krótki cykl poświęcony pancerzom strzelnicy obrony wejścia w niemieckiej fortyfikacji stałej. Mam nadzieję, że tych kilka krótkich opisów i zdjęć ułatwi każdemu na zidentyfikowanie oglądanego w realu pancerza.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej 57P8 – Gewehrschartenverschluss

Warszawa, 11.06.2018 r.

Pancerz „ramkowy” – zamknięcie strzelnicy broni ręcznej – Gewehrschartenverschluss

Rozwiązanie konstrukcyjne, zastosowane w zamknięciu otworów wentylacyjnych oraz strzelnicy broni ręcznej do bezpośredniej obrony wejścia, zalicza się do najstarszych i najdłużej stosowanym w okresie międzywojennym w niemieckiej fortyfikacji stałej. Pancerz popularnie nazywany jest „ramkowym”.  Najstarsze zachowane egzemplarze pancerza strzelnicy broni ręcznej do bezpośredniej obrony wejścia, a znane autorowi niniejszego opracowania, zachowały się w schronach biernych, wznoszonych w latach 1928 – 30 na terenie Prus Wschodnich. Znamienną cechą rozwiązania było zastosowanie stalowej płyty z otworem strzelnicy zamykanym zasuwą, której prowadzenie oraz ograniczenie ruchu zapewniała ramka, utworzona z płaskowników. Płaskowniki ramki wraz z rozpostartą pomiędzy nimi a płytą filcową uszczelką, mocowano za pomocą śrub do stalowej płyty. Uszczelka posiadała wycięcie w miejscu strzelnicy lub otworu wentylacyjnego. Efekt uszczelnienia zamknięcia uzyskiwano przez docisk zasuwy do płyty z uszczelką za pomocą pokrętła. Pokrętła umiejscowiono w obu prowadnicach w osi otworu. W narożach pyty, za pomocą dwóch śrub mocowano kotwy.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Pancerz „ramkowy” – zamknięcie strzelnicy broni ręcznej – Gewehrschartenverschluss

Warszawa, 04.06.2018 r.

Pancerz skrzynkowy strzelnicy obrony wejścia

Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej z Pozycji Lidzbarskiej

 

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej z Pozycji Lidzbarskiej

Warszawa, 23.05.2018 r.

Zamknięcie strzelnicy starszego typu dla broni ręcznej w niemieckiej fortyfikacji

Z początkiem lat trzydziestych zaczynają powstawać fortyfikacje stałe, mające w przyszłości chronić terytorium Niemiec. W części wschodniej kraju wznoszone są linie obronne, które przejdą do historii jako Pozycja Odry (niem. Oder Stellung), Pozycja Pomorska (niem. Pommernstellung) czy też Pozycja Lidzbarska (niem. Heilsbergstellung). W biurach konstrukcyjnych Urzędu Uzbrojenia (niem. Waffen Amt) projektowane są niezbędne elementy wyposażenia schronów biernych i bojowych. Zakres prac jest wyjątkowo szeroki. Szczególną uwagę poświęca się pancerzom chroniącym stanowiska bojowe, otwory wejściowe i wentylacyjne. Wymagania dotyczące budowli fortyfikacyjnych i ich wyposażenia określane były w instrukcjach i wytycznych. Instrukcja „Vorschrift für den Bau ständiger Befestigungsanlagen z 1933 roku a w zasadzie jej trzecia część, wprowadza standaryzację obiektów fortyfikacji, elementów konstrukcji i wyposażenia. Konstrukcje typowe obiektów i wyposażenia otrzymują oznaczenia katalogowe. Pancerzom przypisuje się symbol z literą „P”. Pełne oznaczenie katalogowe pancerza składa się z ciągu znaków, w którym pierwsza liczba oznacza numer porządkowy, symbolu „P” oraz cyfrowego kodu (składającego się z jednej lub dwóch cyfr), określający rok wprowadzenia na uzbrojenie. Wytyczne obejmują pancerze nowo opracowywane. Elementy pancerne już opracowane, zastosowane w budowlach obronnych nie otrzymują nowego numeru katalogowego. Nie zostaną umieszczone w „Panzer Atlas Nr. 1” – katalogu pancerzy, opracowywanym w 1942 roku.

MG-Schartenstand mit Scharten- und Deckenplatte – schron na ckm z tzw. kazamatą pancerną

MG – Schartenstand – schron bojowy na ckm z 8 cm płytą

Przedstawiony na zdjęciach schron na ciężki karabin maszynowy znajduje się na terenie pomiędzy nowym a starym korytem rzeki Bóbr w pobliżu Krosna Odrzańskiego. Zgodnie z rozkazem Inspektoratu Saperów i Fortyfikacji Ministerstwa obrony Rzeszy (niem. Inspektion der Pioniere und Festungen im Reichswehramt) z 18.04.1931 roku został wybudowany na terenie zabudowań gospodarczych przyległych do lewego brzegu Odry.  Początkowo, przy projektowaniu planu ogni, rozpatrywano możliwość budowy dwusektorowego schronu broni maszynowej, prowadzącego ogień w kierunku wschodnim i zachodnim ze wzmocnioną ścianą rozdzielającą obie izby bojowe. Podjęto jednak decyzję o budowie dwóch oddzielnych stanowisk dla ciężkich karabinów maszynowych. W sektorze ognia ckm opisywanego schronu znajdował się lewy brzeg Odry. Kierunek ostrzału zachodni, równoległy do linii brzegowej.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: MG – Schartenstand – schron bojowy na ckm z 8 cm płytą

Warszawa, 17.04.2018 r.

Łączność wewnętrzna – rury głosowe

Rury głosowe zapewniały łączność pomiędzy izbami schronu. Ich zakończenia z ustnikami znajdowały się około 1,5 metra nad posadzką w miejscach łatwo dostępnych i oddalonych od źródeł hałasu. Powszechnie stosowane były w  fortyfikacji stałej. W niemieckiej fortyfikacji stałej zostały szczególnie wyeksponowane po przez wszechobecne napisy eksploatacyjne (Fot. 02).

Fot. 01 prezentuje francuskie rury głosowe, wytwarzane z ocynkowanej blachy. Zdjęcie wykonano w muzeum przy Grupie Warownej Fermont. W niemieckiej fortyfikacji stałej, podobnie jak w polskiej, wykonywano rury głosowe z rury stalowej bez szwu. Zastosowana rura w fortyfikacji niemieckiej posiadała średnicę  2″.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Łaczność wewnętrzna – rury głosowe

Warszawa, 27.03.2018 r.

B-Werk – nadzór drzwi wejściowych

Więcej informacji w opracowaniu: B-Werk – nadzór drzwi wejściowych

Warszawa, 16.03.2018 r.

Festungsfernsprecher R – telefon forteczny typu R

Telefon forteczny (niem. Festungsfernsprecher R) typu R o cylindrycznym kształcie (Fot. 01) zaprojektowano dla sześciostrzelnicowych kopuł bojowych 35P8, 20P7 i 40P8 [01] na ckm o strzelnicach z zamknięciami kulowymi. Jest specjalną wersją standardowego telefonu fortecznego typu induktorowo-brzęczykowego, przeznaczonego do użytku w polowych sieciach telefonicznych.
Dla telefonu fortecznego typu R wykonano nową obudowę o cylindrycznym kształcie. Wykorzystano standardowe podzespoły telefoniczne, przez co obniżono koszty wytwarzania. Zrezygnowano jednak z typowej słuchawki z mikrofonem. Zastosowano zestaw słuchawkowy z mikrofonem (Rys. 02). Umożliwiał on wykonywanie podstawowych czynności na stanowiskach bojowych.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Festungsfernsprecher R – telefon forteczny typu R

Warszawa, 06.03.2018 r.

Drehschranke – obrotowa zapora przeciwpancerna
Część I

Drehschranke – obrotowa zapora przeciwpancerna stosowana była w niemieckiej fortyfikacji od połowy lat trzydziestych zeszłego wieku. Jeden z typów prezentuje zdjęcie 01. Zadaniem zapory drogowej było zatrzymanie marszu pancernych oddziałów nieprzyjaciela w odpowiednim miejscu, tak aby załoga działa przeciwpancernego, z wcześniej wyznaczonego stanowiska polowego, mogła skutecznie zwalczać pojazdy nieprzyjaciela. Konstrukcja obrotowej bariery przeciwpancernej pozwalała na zatrzymanie wozu pancernego lub średniego czołgu o wadze do 18 ton. Zadanie to ułatwiała stalowa lina, znajdująca się w obrotowym ramieniu zapory. Była skuteczna w przypadku pojazdów pancernych, będących na uzbrojeniu do 1940 roku, które chciałyby sforsować zaporę z  kierunku wschodniego.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Drehschranke – obrotowa zapora przeciwpancerna

Warszawa, 25.02.2018 r.

Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – wentylacja

W szybie kopuły 35P8 został umieszczony filtrowentylator typu HES 0,6. Tłoczył w ciągu minuty 0,6 m³ oczyszczonego powietrza do przestrzeni bojowej. Powietrze dostarczały dwie chronione pancerzami czerpnie powietrza, umieszczone na elewacji schronu. Zanieczyszczone gazami prochowymi powietrze wypływało na zewnątrz kopuły po przez nieuszczelnione strzelnice, z których prowadzono ogień. Utrzymujące się nadciśnienie zapewniało warunek gazoszczelności pomieszczenia. Na rysunku zaznaczono strzałkami obieg powietrza w schronie.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – wentylacja

Warszawa, 17.02.2018 r.

Panzerturm 20P7 – oświetlenie wnętrza

Główne oświetlenie kopuły umieszczono wokół pierścienia prowadzącego peryskop Pz.Rbl.F. 5a  do obserwacji okrężnej (więcej >>). Żarówka z mocowaniem bagnetowym była osadzona w oprawce (Fot. 02). Korpus prawki, składający się z dwóch części, wykonano z tłoczonej blachy stalowej. Żarówka była w pełni chroniona metalową obudową. Zasilana była napięciem stałym 22V/24V. Strumień światła oświetlał przestrzeń po przez czworokątne wycięcie w obudowie (obejmowało 1/2 obwodu).

Serdecznie zapraszam
Więcej informacji: Panzerturm 20P7 – oświetlenie wnętrza

Warszawa, 10.02.2018 r.

Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – reflektor forteczny

Jednym z ważniejszych problemów w okresie międzywojennym było zapewnienie skutecznego oświetlenia pola walki. Polskie schrony fortyfikacji stałej, budowane w 1939 roku, zostały standardowo wyposażone w wyrzutnie ładunków oświetlających. Zazwyczaj znajdowały się z boku stanowiska ckm [01], chronionego pancerzem pionowym. Rozpoczęto prace nad konstrukcją reflektora fortecznego. Miał być mocowany w niszy o charakterystycznym kształcie, na zewnętrznej ścianie schronu. Takie nisze otrzymały schrony wznoszone w 1939 roku. We Francji przyjęto na uzbrojenie reflektor ze zdalnym sterowaniem. Delikatne urządzenie z lustrem chroniono staliwnym pancerzem, ustawionym na wsporniku przy zewnętrznej ścianie schronu [02]. Niemiecka firma Siemens – Schucknert opracowała ciekawą konstrukcję reflektora. Jego przeznaczeniem było oświetlenie pola walki w nocy. Miał ułatwić obserwację i powadzenie ostrzału obsadom granatników maszynowych M19 i  obsadom stanowisk broni maszynowych w kopułach.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – reflektor forteczny

Warszawa, 03.02.2018 r.

Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – MG-Panzerturm mit 6 Scharten

Fot. 01. Sześciostrzelnicowa kopuła 35P8, osadzona w stropie schronu R 112b (Fot. Ondřej Filip, Saint Malo, Francja).

Konstrukcja kopuły bojowej 20P7 na broń maszynową dla dwóch stanowisk ciężkich karabinów maszynowych na podstawach fortecznych została opracowana przez Wydział Uzbrojenia (niem. Waffenamt). Przeznaczona była dla  obiektów fortecznych, które zgodnie z założeniami taktycznymi miały prowadzić obronę okrężną. Były to duże samodzielne schrony B-Werke, jaki i mniejsze np. później zaprojektowane obiekty z serii „100” o odporności Bneu. 25 cm pancerz, wykonany z wysokojakościowego staliwa, miał chronić dwa stanowiska ciężkich karabinów maszynowych na podstawach fortecznych i stanowisko obserwatora. Kopuła otrzymała sześć gazoszczelnych strzelnic, równomiernie rozłożonych na obwodzie części cylindrycznej. Sektor ostrzału każdej z nich wynosił 63⁰ w płaszczyźnie poziomej. Zgodnie z założeniami taktycznymi z 1936 roku, jedno ze stanowisk bojowych MG 34 prowadziło obronę przedpola a drugie obronę zapola i wejścia do obiektu. Obsady obu karabinów maszynowych podlegały rozkazom dowódcy kopuły bojowej.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – MG-Panzerturm mit 6 Scharten

Warszawa, 30.01.2018 r.

Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – stanowisko MG 34

Karabin maszynowy MG34 z celownikiem optycznym Pz.Z.F.1 mocowany był na nowoopracowanej podstawie fortecznej wz. 34. Konstrukcja podstawy fortecznej dla broni maszynowej w sześciostrzelnicowej kopule musiała zapewnić celne prowadzenie ognia, szybką zmianę strzelnic oraz gazoszczelność przestrzeni bojowej. Konstruktorzy poświęcili szczególną uwagę na zastosowanie rozwiązania ułatwiających obsługę podstawy fortecznej. Prowadzenie ognia odbywało się w trudnych warunkach przy niezbyt silnym oświetleniu przestrzeni bojowej lub szczególnych przypadkach w maskach gazowych.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – stanowisko MG 34

Warszawa, 20.01.2018 r.

Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – stanowisko dowodzenia

Dowódca 6-strzelnicowej kopuły bojowej miał do dyspozycji peryskop firmy Karl Zeiss Jena o oznaczeniu Pz.Rbl.F. 5a (niem. Panzer Rundblick Fernrohr). Peryskop służył do prowadzenia obserwacji okrężnej, określania położenia wybranych celów i  kierowania ogniem obu stanowisk broni maszynowej. Głowica peryskopu posiadała ruchome lustro, co umożliwiało prowadzenie obserwacji w płaszczyźnie pionowej z ustawieniami zakresie od +15⁰ do – 15⁰. Pole widzenia wynosiło 14⁰ przy pięciokrotnym powiększeniu. Peryskop Pz.Rbl.F.5a był podstawowym wyposażeniem optycznym pomieszczenia bojowego.
Peryskop umieszczono w otworze w pionowej osi kopuły. Zamocowano go do obrotowej kolumny (Fot. 03), osadzonej w platformie. Dowódca kopuły prowadził obserwację w pozycji stojącej. Poniżej peryskopu, w zasięgu ręki dowódcy, znajdował się telefon typu R (niem. Festungsfernsprecher R). Manewrowanie peryskopem ułatwiała przeciwwaga, umieszczona w kolumnie.

Serdecznie zapraszam

Więcej informacji w opracowaniu: Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – stanowisko dowodzenia

Warszawa, 07.01.2018 r