Obrona przeprawy mostowej na rzece Piławie (1936)

Linię obrony odcinka Bruchmühle Pozycji Pomorskiej oparto o lewy brzeg Piławy. Budowę żelbetonowych schronów w 1936 roku, tworzących szkielet obrony, poprzedziły prace hydrotechniczne. W 1933 roku ukończono budowę jazu (J1 na mapie), położonego 500 metrów na południowy zachód od przeprawy mostowej (M1). Spiętrzenie wód rzeki powodowało utworzenie rozlewisk i zabagnień, przeszkód trudnych do pokonania przez ludzi i pojazdy. Most drogowy umożliwiał komunikację drogową (droga D1) pomiędzy położonymi na zachód od Piławy Starowicami a pobliskimi Nadarzycami (droga D2), czy też z Bornem-Sulinowo (droga D3).
Do jego bezpośredniej obrony przewidziano trzy schrony broni maszynowej Br 06, Br 07 i Br 08. Obiekty Br 06 i Br 08 to schrony [01] dla ciężkiego karabinu maszynowego i drużyny piechoty (niem. MG-Schartenstand mit Einheitsgruppe). Br 06 został wzniesiony na lekkim wzniesieniu terenu po południowej stronie drogi do Starowic w odległości około 230 metrów od mostu. W sektorze ognia ciężkiego karabinu maszynowego znalazła się południowa strona mostu wraz przyczółkiem mostowym na wschodnim brzegu.
Północna część przyczółku, która zdaniem niemieckich projektantów była dogodniejszą pozycją wyjściową do forsowania rzeki niż południowa, nadzorowana była przez stanowiska ogniowe Br 07 oraz Br 08. Skuteczność planowanej obrony miały zwiększyć pokrywające się częściowo sektory ognia z obu schronów. Ważnym obiektem w planie obrony był jednoizbowy schron na ckm Br 09. Ogniem bocznym, wzdłuż koryta rzeki, wspierał obronę przyczółku mostowego. W zasięgu ognia skutecznego znalazły się przedpola obu stanowisk ogniowych Br 07 oraz Br 08 (położony w odległości około 530 metrów od Br 09).
Mapa 01. Graficzna prezentacja numerycznego model terenu części odcinka obrony Bruchmühle pozyskana ze strony www.geoportal.gov.pl.
Jednoizbowy schron Br 07 do ognia czołowego (niem. MG-Schartenstand ohne Bereischaftsraum) wzniesiono zaledwie około 180 metrów od mostu. Podobnie jak B 06 i 08, został wybudowany w klasie B1 odporności na ostrzał. W tylnej ścianie wykonano niszę odkrytego stanowiska dla obserwatora artylerii [02]. Jego położenie zapewniało dogodne warunki do obserwacji przedpola i oceny sytuacji na polu walki. Wsparcie artylerii było niezbędne dla skutecznej obrony przeprawy mostowej.
Współdziałanie schronów broniących przeprawy mostowej zapewniała łączność telefoniczna. Nietypowym rozwiązaniem w niemieckiej fortyfikacji stałej okresu międzywojennego, jakie zastosowano na odcinku Bruchmühle, było wykorzystanie stanowisk łączności optycznej [03]. Takie stanowiska otrzymały ważne w taktycznym planie obrony schrony Br 08, Br 06 oraz Br 03. Schron na ckm z pomieszczeniem dla drużyny piechoty wzniesiono do obrony strategicznego jazu (J1). Szczególną lokalizację otrzymał schron Br 07. Wybudowano do w takim miejscu, aby obserwator artylerii posiadał łączność optyczną z bezpośrednio sąsiadującymi obiektami Br 06 i Br 08.
Opis do Mapa 01. Graficzna prezentacja części odcinka obrony Bruchmühle, pozwala na precyzyjne określenie przebiegu umocnień, weryfikację położenia stanowisk ogniowych oraz ocenę wielkości terenów zalewowych przy aktualnym ukształtowaniu terenu. Na mapie: Br03- schron dla ckm z pomieszczeniem dla drużyny piechoty i stanowiskiem łączności optycznej, Br04- schron dla ckm z pomieszczeniem dla drużyny piechoty, Br05- jednoizbowe schron bojowy, Br06- schron dla ckm z pomieszczeniem dla drużyny piechoty i stanowiskiem łączności optycznej, Br09 – jednoizbowy schron broni maszynowej z otwartym stanowiskiem obserwatora artylerii, Br08- schron dla ckm z pomieszczeniem dla drużyny piechoty i punktem łączności optycznej, Br09 – jednoizbowy stanowiska ogniowe broni maszynowej, D1- droga do Starowic, D2- droga do Nadarzyc, D3- droga do Borne-Sulinowo, J1- jaz na Piławie, M1- most drogowy.


[01] – konstrukcja schronu została opisana w opracowaniu Schron dla ckm i drużyny piechoty (1935).
[02] – odkryte stanowisko obserwatora zostało opisane w opracowaniu Odkryte stanowisko obserwatora artylerii (1935-1936).
[03] – więcej w opracowaniu Łączność optyczna w schronach odcinka „Bruchmühle” Pozycji Pomorskiej.