Stahl-Schartenplatte 2 cm stark – 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą (1932)

Opracował: Franz Aufmann
Fot. 01. 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą dla ciężkiego karabinu maszynowego i przeziernikiem do obserwacji sektora ognia (1932).
Fot. 01. 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą dla ciężkiego karabinu maszynowego i przeziernikiem do obserwacji sektora ognia (fot. hege22).
Stahl-Schartenplatte 2 cm stark – 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą
Fot. 02. Widok izby bojowej schronu na ciężki karabin maszynowy za 2 cm płytą stalową OB 3294. Poniżej głównej strzelnicy betonowy cokół na metalowy stolik dla podstawy fortecznej ciężkiego karabinu maszynowego. Po prawej stronie dojście do strzelnicy broni ręcznej.

 

Fot. 03. Widok zamknięcia przeziernika do obserwacji sektora ostrzału. Strzałką zahaczono mocowanie prowadnic.
Fot. 03. Widok zamknięcia przeziernika do obserwacji sektora ostrzału. Strzałką zahaczono mocowanie prowadnic.

 

 

Stalową płytę OB 3294 [01], o wymiarach 128 x 63 cm i grubości 2 cm, stosowano w niemieckiej fortyfikacji na początku lat trzydziestych zeszłego wieku.  Przeznaczona była do ochrony stanowiska broni maszynowej. Wykonywano ją z walcowanej na zimno blachy ze stali konstrukcyjnej o średniej zawartości węgla. Stal konstrukcyjna nie posiadała uszlachetniających składników stopowych takich jak chrom i nikiel, zwiększających odporność na przebicie tradycyjnym pociskiem przeciwpancernym (rdzeniowym). Płyty te, w odróżnieniu od pancernych, nazywano stalowymi (niem. Stahlplatte).
Centralnie wykonano strzelnicę do prowadzenia ognia z ciężkiego karabinu maszynowego a obok przeziernik do obserwacji sektora ognia [02]. Konstrukcja płyty umożliwiała jej montaż na wewnętrznej powierzchni ściany ze strzelnicą. Otwory do kotwienia wykonano w dwóch rzędach, po jednym górnej i dolnej części płyty. Ze względu na małą sztywność płyty przewidziano po 7 otworów w każdym rzędzie.

 

Strzelnica ckm

Strzelnicę o wymiarach 31 x 28 cm (szerokość x wysokość) dostosowano do prowadzenia ognia ze standardowego wówczas ciężkiego karabinu maszynowego sMG08 z chłodnicą wodną.  Do zamknięcia strzelnicy przewidziano stalową płytę o tej samej grubości co płyta. Stalowa zasuwa strzelnicy przesuwana była pomiędzy dwoma równoległymi  prowadnicami. W celu obniżenia oporów przesuwu zastosowano dwie kulki łożyskowe. Umieszczono je w dwóch gniazdach, wykonanych w dolnej części zasuwy.

Zasuwę unieruchamiano w dwóch skrajnych położeniach: „zamknięte” i „otwarte”. Położenia te określał lewy i prawy ogranicznik. Zasuwę unieruchomiona za pomocą rygli. Ruch roboczy rygli uzyskiwano przez obrót dźwigni. Rygiel z pochyłą powierzchnią wsuwał się w pionowy kanał wykonany w prowadnicy i dociskał zasuwę do płyty. Wewnętrzna powierzchnia płyty, pomiędzy prowadnicami, wyłożona była filcową wykładziną. Docisk zasuwy do wykładziny filcowej, nasączonej dodatkowo olejem, zapewniał gazoszczelne zamknięcie strzelnicy.

Prowadnice mocowano do płyty za pomocą śrub. Otwory w płycie wykonano na przelot, ze względu na jej małą grubość. Elementem dociskowym była nakrętka z dwoma podkładkami. Pierwsza od strony nakrętki była usztywniającą i wykonywano ją z blachy stalowej o grubości 1 mm.  Drugą podkładkę wykonywano z ołowiu. Łatwo odkształcała się plastycznie. Utrudniała zerwanie śrub mocujących w przypadku odkształceń sprężystych płyty [03].

 

Rys. 01. 2 cm płyta stalowa ze strzelnicą dla ciężkiego karabinu maszynowego i przeziernikiem do obserwacji sektora ognia (1932).
Rys. 01. Płyta stalowa OB 3294, ze strzelnicą dla ciężkiego karabinu maszynowego i przeziernikiem do obserwacji sektora ognia, o grubości 2 cm z 1932 roku. 1. korpus płyty o grubości 2 cm, 2. strzelnica ckm, 3. zsuwa strzelnicy ckm z mechanizmem ryglującym, 3a. prowadnice zasuwy strzelnicy ckm, 3b. śruby mocujące prowadnice, 4. zasuwa przeziernika do obserwacji sektora ognia, 4a. prowadnice zasuwy przeziernika, 4b. pokrętła dociskające zasuwę przeziernika w pozycji „zamknięte”, 4c. śruby mocujące prowadnice zasuwy przeziernika, 5. otwory pod kotwy mocujące płytę do ściany schronu.

Szczelina obserwacyjna

Po lewej stronie strzelnicy znajdowała się wąska szczelina (przeziernik) do prowadzenia obserwacji sektora ostrzału przez dowódcę schronu. Przeziernik do obserwacji również wyposażono w gazoszczelne zamknięcie. Zrealizowano je  w ten sam sposób, jak w przypadku strzelnicy ckm. Dwa pokrętła unieruchamiały ją w pozycji „zamknięte” i dociskały do płyty z wykładziną filcową.  Pokrętła umieszczono w górnej i dolnej prowadnicy.

 

 

[01] Panzeratlas z 1942 roku obejmuje elementy pancerne od  1934 roku. Płyta wg. rys. Wa.OB 3294.

[02] Stosowano określenie ” Kampffeld”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „pole walki”.

[03] Natomiast podczas doświadczalnego ostrzału płyt, zamiast podkładek ołowianych, stosowano miedziane. W tym przypadku wykorzystywano właściwości plastyczne miedzi do określenia wielkości sił, działających na śruby podczas ostrzału. Zgniot (odkształcenie plastyczne) próbki miedzianej jest proporcjonalny do wielkości siły obciążającej.