OPPK – dwukondygnacyjny schron do ognia bocznego na 45 mm armatę ppanc. i 2 ckm-y, w tym ckm z w orylionie i rkm do obrony zapola
Opracował: Franz Aufmann
Podstawowe uzbrojenie schronu stanowiło jedno stanowisko bojowe DOT-4 oraz dwa NPS-3. Stanowisko bojowe DOT-4 składało się z 45 mm armaty przeciwpancernej wz. 1934 sprzężonej z 7,62 mm ciężkim karabinem maszynowym wz. 39 DS i dwuczęściowego, gazoszczelnego, staliwnego pancerza (Fot. 03). Stawisko bojowe NPS-3 obejmowało karabin maszynowy Maxim wz. 1910 na podstawie fortecznej za gazoszczelnym pancerzem skrzynkowym (Fot. 04). Stanowiska bojowe DOT-4 i NPS-3 umieszczono w sąsiednich pomieszczeniach zamykanych drzwiami gazoszczelnymi. Osie sektorów ostrzału dla obu stanowisk były równoległe. Izba bojowa dla stanowiska DOT-4 znajdowała się jako pierwsza od strony orylionu. Trzecie stanowisko bojowe NPS-3 umieszczono w orylionie. Jego zadaniem była obrona zapola i podejścia do strzelnic broni podstawowej. Przed ścianą ze stanowiskami bojowymi wykonano rów diamentowy, stosowany w przypadku schronów dwukondygnacyjnych. Wyposażano go w układ odwodnienia. Utrudniał podejście do strzelnic broni głównej. Do rowu diamentowego następował zrzut łusek ze stanowisk bojowych. Poniżej otworu zrzutni łusek wykonano wyprofilowany występ, który przeciwdziałał piętrzeniu się łusek.
Uformowana przez orylion bryła schronu chroniła strzelnice do ognia bocznego przed ostrzałem od strony przedpola. Ściany, narażone na bezpośredni ostrzał od strony przedpola, zabezpieczano nasypem kamienno-ziemnym. Od strony przewidzianego ataku nieprzyjaciela czynił wrażenie niewielkiego pagórka. Masowanie schronu uzupełniały siatki lub maty. Rozpostarte były na wspornikach, unoszonych do góry na czas prowadzenia ognia. Część schronów uzyskało malowanie barwami ochronnymi.
Szczególną uwagę poświęcono obronie schronu od strony zapola. Do obrony dojścia do schronu oraz zapola przeznaczono stanowisko bojowe NPS-3 w orylionie oraz strzelnicę dla ręcznego karabinu maszynowego DT. Została umieszczona w lewej izbie bojowej, w której znajduje się stanowisko NPS-3. Otrzymała gazoszczelne zamknięcie Pz-39. Poniżej tej strzelnicy znajdował się waz do wyjścia ewakuacyjnego. Obronę schronu uzupełniała strzelnica broni ręcznej, którą umieszczono w osi korytarza (Fot. 05). Jej zadaniem była bezpośrednia obrona wejścia. Wejście do korytarza chronione było drzwiami kratowymi a do schronu ciężkimi, stalowymi, drzwiami gazoszczelnymi.
Lewa izba bojowa dla stanowiska NPS-3 została zaprojektowana na planie czworokąta o wymiarach 3,26 x 1,6 m. Przy dłuższej ścianie schronu ustawiono stanowisko bojowe 7,62 mm karabinu maszynowego Maxim 1910 na podstawie fortecznej (Rys. 03. 2). Chroniony był gazoszczelnym pancerzem skrzynkowym. Po prawej stronie znajdują się dwa zbiorniki układu chłodzenia ckm. Do dolnego zbiornika (Rys. 03. 3) spływa podgrzana woda z chłodnicy ckm. W górnym zbiorniku znajduje się schłodzona woda. Przepływ wody pomiędzy zbiornikami wymuszony był pompą wodną, mocowaną do ściany (Fot. 13. 4). Po lewej stronie strzelnicy znajdował się zapas taśmowanej amunicji w metalowych pojemnikach z uchylnym zamknięciem. Taki pojemnik ustawiano bezpośrednio na wsporniku podstawy fortecznej.
Izba bojowa miała być pomieszczeniem gazoszczelnym. Gazoszczelność izby miały gwarantować rozwiązanie konstrukcyjne pancerza stanowiska NPS-3 i Pz-39. Wejście do izby zamykane było gazoszczelnymi drzwiami. Dopływ powietrza miał zapewnić centralny układ nawiewu powietrza. Przewód napowietrzający poprowadzono pod stropem (Fot. 13. 5) od strony sąsiedniej izby bojowej. Szybką wymianę powietrza miało zapewnić stanowisko wentylatora, umieszczone przy strzelnicy obrony zapola (Fot. 12. 3).
Zadaniem wentylatora było zasysanie zanieczyszczonego powietrza gazami prochowymi z każdego stanowiska bojowego poprzez układ rur i tłoczenie na zewnątrz schronu. Konstrukcję przewodu, oprowadzającego zanieczyszczone gazami prochowymi powietrze na zewnątrz, prezentuje rys. 02. Przewody odprowadzają zużyte powietrze miały zabezpieczone wyloty. Zdjęcia 09 i 10 prezentują zachowane zabezpieczenia przewodów.
Fot. 12. (po lewej stronie) Widok od strony wejścia – lewa izba bojowa dla stanowiska bojowego NPS-3 i strzelnicą obrony zapola. -1. Uchwyty rury odprowadzającej zanieczyszczone powietrze ze stanowisk bojowych, -2. Wnęka na rurę odprowadzającej zanieczyszczone gazami prochowymi powietrze ze stanowisk bojowych, -3. Wsporniki pod podstawę na wentylator, który tłoczył zassane zanieczyszczone powietrze gazami prochowymi na zewnątrz schronu, -4. Rura odprowadzająca zanieczyszczone gazami prochowymi powietrze na zewnątrz schronu, -5. Rura odprowadzająca wodę powstającą ze skroplonej pary wodnej.
Fot. 13. (po prawej stronie) Widok w kierunku wejścia – lewa izba bojowa dla stanowiska bojowego NPS-3 i strzelnicą obrony zapola. -1. Otwór na przewód odprowadzający zanieczyszczone gazami prochowymi powietrze, -2. Wsporniki pod górny zbiornik układu chłodzenia ckm, -3. Otwór na zawór dekompresyjny, -4. Dwie kotwy mocujące pompę do napełniania górnego zbiornika układu chłodzenia z dolnego zbiornika, -5. Otwór na rurę układu napowietrzającego izbę.
