Zamknięcie strzelnicy broni ręcznej 48P8 – Gewehrschartenverschluss

Opracował: Franz Aufmann
Fot. 01. Widok pancerza strzelnicy dla broni ręcznej 48P8 od strony izby. Zdjęcie wykonano w Muzeum Wojska Polskiego w Drzonowie (Zielona Góra).
Fot. 01. Widok pancerza zamknięcia strzelnicy dla broni ręcznej 48P8 od strony izby. Zdjęcie wykonano w Lubuskiem Muzeum Wojskowym w Zielonej Górze z/s w Drzonowie.

 

Gewehrschartenverschluss 48P8 – zamknięcie strzelnicy dla broni ręcznej było jednym z najczęściej stosowanych w niemieckich obiektach fortyfikacji stałej. Od 1936 roku osadzano go w strzelnicach zewnętrznych do obrony wejścia i zapola schronu. W późniejszym okresie stosowana jako standardowe zamknięcie strzelnicy do bezpośredniej obrony wejścia. Szacuje się, że dla potrzeb niemieckiej fortyfikacji wykonano do połowy lutego 1941 roku około 13 870 sztuk tego pancerza.

Płyta o wymiarach zewnętrznych 760 x 830 mm i grubości 40 mm posiadała wykonaną strzelnicę dla broni ręcznej. Większa część płyty ukryta jest w ścianie schronu. Otwór strzelnicy o standardowych wymiarach 80 x 120 mm umożliwiał prowadzenie ognia z broni ręcznej oraz obronę przy pomocy granatów. Zamykany jest za pomocą zsuwy umieszczonej między dwoma poziomymi prowadnicami. Dolna prowadnica przyspawana jest do płyty strzelnicy na stałe a górna zamocowana za pomocą trzech śrub. Zastosowano śruby ze stożkowymi łbami i płaskim czole. Nakrętki śrub przykręcane były za pomocą klucza z nastawnym momentem dokręcenia, gdyż w komplecie każdej śruby był zestaw dwóch podkładek (stalowa i ołowiana). Zadaniem plastycznej podkładki z ołowiu było kumulowanie odkształceń powstałych podczas drgań schronu lub ostrzału płyty. Miały chronić śruby przed zerwaniem.

Zasuwa strzelnicy posiada grubość 50 mm. Aby ułatwić przesuwanie ciężkiego elementu po prowadnicach, umieszczono go na dwóch elementach tocznych (kulkach łożyskowych). Na zdjęciu brakuje chwytu do przesuwania zasuwy.
Czoło zasuwy od strony strzelnicy było cofnięte na całej powierzchni odpowiadającej wielkości strzelnicy. Takie rozwiązanie miało nie dopuścić do zaklinowania się zasuwy w wyniku odkształceń plastycznych powierzchni zasuwy po trafieniu jej przez pociski z broni ręcznej lub maszynowej. W kanałku, wykonanym wokół cofniętego czoła zasuwy umieszczono filcową uszczelkę. W pozycji „zamknięte”, zasuwa dociśnięta była do płyty przez dwa pokrętła umieszczone w prowadnicach a uszczelka zapewniała zachowanie warunku gazo szczelności. Skrajne położenia zasuwy określone były dwoma ogranicznikami – śrubami z wysokim cylindrycznym łbem.

Do zamknięcia strzelnicy dla broni ręcznej zastosowano podobne rozwiązanie zasuwy jak w płycie stalowej 7P7  (więcej >) ze strzelnicą, chroniącej stanowisko bojowe ciężkiego karabinu maszynowego. Zasuwa strzelnicy w płycie 48P8 uzyskała identyczne rozwiązanie uszczelnienia.

 

 

 

Fot. 02. Widok pancerza strzelnicy dla broni ręcznej 48P8 od strony wejścia do schronu.
Fot. 02. Widok pancerza strzelnicy dla broni ręcznej 48P8 od strony wejścia do schronu.

 

dsc08938
Fot. 03. Widok zasuwy strzelnicy dla broni ręcznej 48P8 od strony płyty. Uszczelka filcowa została również pokryta farbą. Czoło zasuwy od strony strzelnicy (ograniczone uszczelką filcową) było cofnięte na całej powierzchni odpowiadającej wielkości strzelnicy.

 

gewehrschartenverschlus-48p8
Rys. 01. Pancerz strzelnicy dla broni ręcznej 48P8. -1. Płyta stalowa, -2. Otwór strzelnicy, -3. Zasuwa strzelnicy przesuwana na kulkach łożyskowych, -4. Dolna prowadnica przyspawana do płyty, -5. Górna prowadnica, -6. Śruba mocująca z łbem stożkowym, -7. Nakrętka, -8. Zestaw podkładek – stalowa i ołowiana, -9. Uchwyt zasuwy, -10. Śruby dociskowe zasuwy, -11. Kulka łożyskowa w gnieździe, -12. Ogranicznik ruchu zasuwy.