Sześciostrzelnicowa kopuła bojowa – reflektor forteczny

Opracował: Franz Aufmann

 

Rys. 01. Reflektor o sterowanym położeniu zwierciadła dla 3-strzelnicowych i 6-strzelnicowych kopuł ckm z kulowym zamknięciem strzelnicy.
Fot. 01. Reflektor na drewnianej podstawie, przystosowany do oświetlenia przedpola dla stanowisk broni maszynowej do obrony okrężnej typu Ringstand (Fot. ze strony https://forum.axishistory.com).
Rys. 02. Karta katalogowa reflektora z „S-Atlas” z 01.01.1944 roku.

 

Jednym z ważniejszych problemów w okresie międzywojennym było zapewnienie skutecznego oświetlenia pola walki. Polskie schrony fortyfikacji stałej, budowane w 1939 roku, zostały standardowo wyposażone w wyrzutnie ładunków oświetlających. Zazwyczaj znajdowały się z boku stanowiska ckm [01], chronionego pancerzem pionowym. Rozpoczęto prace nad konstrukcją reflektora fortecznego. Miał być mocowany w niszy o charakterystycznym kształcie, na zewnętrznej ścianie schronu. Takie nisze otrzymały schrony wznoszone w 1939 roku. We Francji przyjęto na uzbrojenie reflektor ze zdalnym sterowaniem. Delikatne urządzenie z lustrem chroniono staliwnym pancerzem, ustawionym na wsporniku przy zewnętrznej ścianie schronu [02]. Niemiecka firma Siemens – Schucknert opracowała ciekawą konstrukcję reflektora. Jego przeznaczeniem było oświetlenie pola walki w nocy. Miał ułatwić obserwację i powadzenie ostrzału obsadom granatników maszynowych M19 i  obsadom stanowisk broni maszynowych w kopułach.

Reflektor (niem. Schartenscheinwerfer) na wsporniku był wysuwany poprzez otwarty otwór strzelnicy na zewnątrz kopuły. Urządzenie  mocowano w gnieździe strzelnicy dla broni maszynowej za pomocą dwóch rygli, dociskanych pokrętłem. Reflektor został umieszczony przegubowo na wysięgniku. Jego położenie ustawiano z wnętrza kopuły za pomocą popychacza z ruchomym chwytem.

Średni zasięg reflektora wynosi 300 metrów przy zastosowaniu lustra o średnicy 16 cm. Źródłem światła była wymienna żarówka żarowa o mocy 100 W [03], zasilana napięciem stałym o wartości 22 V/24 V. Reflektor mógł być podłączony do sieci oświetleniowej kopuły względnie do dwóch akumulatorów 12 V w układzie szeregowym.
Urządzenie mocowano w strzelnicy z zamknięciem kulowym w 6-strzelnicowych  lub 3-strzelnicowych kopułach. Reflektor o oznaczeniu 658 S3 stosowano w kopułach o odporności A1 (np. 6-strzelnicowa kopuła 40P8) a o oznaczeniu 656 S3 w kopułach o klasie odporności B (np. 6-strzelnicowa kopuła 20P7) i B1 (np. 6-strzelnicowa kopuła 35P8). W celu oświetlenia sektora ognia karabinu maszynowego umieszczano reflektor w sąsiedniej strzelnicy.

Zgodnie z wytycznymi z 1939 roku (Richtlinien für die Verwendung von Schartenscheiwerfer) reflektor, mocowany w strzelnicy z zamknięciem kulowym, znajdował się na wyposażeniu 6-strzelnicowych i 3-strzelnicowych kopuł schronów bojowych typu B-Werk. Schron bojowy z 6-strzelnicową kopułą mógł otrzymać reflektor jako wyposażenie w taktycznie uzasadnionych przypadkach. Schron z 3-strzelnicową kopułą wyposażano w reflektor tylko w szczególnych przypadkach.

W późniejszym okresie reflektor wykorzystywany był również do oświetlania przedpola stanowisk broni maszynowej do obrony okrężnej (niem. Ringstand). Urządzenie mocowano do krótkiej drewnianej podstawy z dwoma wspornikami (Fot. 01).

 


[01] – Oświetlenie pola walki – Polskie schrony
[02] – Oświetlenie pola walki – Linia Maginot
[03] – informacje nie są spójne. Podawana moc żarówki oscyluje od 100 do 150 W. Średnica reflektora, ograniczona wielkością strzelnicy, podawana jest w zakresie 14-16 cm.